1649

 

1. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Laurentius Ludenius (Propempticon, quo /.../ Andream Arvidi Stregnensem philos. candidatum /.../ artisque medicae studiosum /.../ e Regia Universitate Gustaviana Adolphina, quae Dorpati /.../ est /.../ die 23. Maji anno 1649. in Patriam Sveciam discedentem, prosequebantur Musae Embecciades. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogel)                          SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

ANDREAS ARVIDI:

Per Anag.

I! I ARDENS ARDUA!

 

                        I bene, quo tua te Virtus vocat! I pede fausto

                                    ARDVA dextre ARDENS, dexter et ARDOR erit.

In felix auspicium ap.

Laurentius Ludenius, Ph. et J.U. D.

ac Prof. Ord.

 

2. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Petrus Caroli Undenius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

Tob. 5. v. 21.

Så fahr åstadh/ Gudh ware medh tigh på Wägenom/

och hans Engell leedsage tigh.

 

Elaboratio.

 

                        Candide Stregnensis, Musarum gloria certa,

                                    Poeonij florens portio pulcra Chori!

                        Annos per quosdam tinxit te noster Apollo

                                    Dorpticus, et Sophiae deliciosus amor.

            5          Hic, (nosti) tibi cuncta favet Studiosa Juventus,

                                    Inde Professores, Civis in Urbe favet!

                        Te redamant viridi ornati Parnasside lauro,

Quotque movent doctae mollia plectra lyrae.

                        Sed non illa tuam possunt inflectere mentem,

            10                    Hic neque Dorpati te retinere valent.

                        Voto, quo Tobias Gnatum dimisit, eodem

                                    Dimitto, ducat te chorus Angelicus.

                        Sit faustum et felix votum, sint omnia fausta,

                                    Eveniantque tibi commoda larga, precor.

            15        Et tua tranquilli veniant ad littora Ponti

                                    Carbasa, tu videas prosperitate Tuos.

Abeunti Amico et Convictori suo dilectiss.

Dn. Andreae Stregnensi, Philosophiae Can-

didato meritiss. hisce animitus

gratulatur

M. Petrus Caroli Undenius,

W-Gothus, Pastor Turmae pedestris,

et SS. Theol. Stud.

 

 

3. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Ericus A. Holstenius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

                        ANDREA Aonidum Decus altum et fama Sororum,

                                    Svavior his oculis qui mihi semper eras.

                        Quo properas gressus? cur lumina mittis in Oras,

                                    Quas procul a nobis separat Oceanus?

            5          Nil te dulce tenet nostrum? nil fama Virorum,

                                    Qui toties doctos, ti ore dedere sonos?

                        Jura Sodalitij nostri quae junximus olim,

                                    Te non a mente hac jam revocare valent?

                        Dorptae nil pulchri est? Oculorum pabula nulla,

            10                    Quae te nobiscum nunc retinere queunt?

                        Sed frustra mea tendentem vox rauca moratur,

                                    Cum natale solum jam trahat ecce Virum.

                        Vade igitur felix, Pelagi Deus, Astripotensque

                                    Ad patriam sospes det, precor, ut redeas.

            15        Sit placidum ventis nigrum mare, fluctibus atris,

                                    Non Eurus navem pulset et aura Noti.

                        Interea nostram capient oblivia mentem

                                    Nulla tui, noster nam hoc tibi debet amor.

                        Vade bonis avibus, Veterisque memento Sodalis

            20                    Sis semper felix, Vive, Vigesce, Vale.

Ita, Amico et Fautori svaviss. Philos. Cand.

digniss. mentis candorem declarare et

fausta quaevis apprecari voluit

M. Ericus A. Holstenius,

Westm-Svecus.

 

4. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Axelius Koßkull (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

                        ANDREA, es felix, totoque ex asse beatus,

                                    Dum potes ad patrios doctior ire Lares.

                        I bene, quo tua te Pietas vocat, I pede fausto,

                                    Ad nos inde redi dexteriore via.

Quod unice apprecatur

Axelius Koskull/ Nob. Svec.

Militum Dorpati excubantium

Signifer

 

5. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Gustavus Koßkull (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

 

                        Ad Patrios propera felici sorte Penates;

                                    Sisque redux nobis dante, juvante DEO.

Ita voveo

Gustavus Koskull/ Nob. Svec.

 

6. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Andreas Fridzbergius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

ANDREAS ARVIDI

Per Anag.

I, ARDUA IN RE DAS.

 

                        SI quis sit raros inter numerandus Amicos,

                                    Sis (tua virtus hoc postulat ipsa) reor.

                        Ardua in, ANDREA, re pleno Marte triumphas,

                                    Veraque tu doctis Das documenta Viris.

            5          Ito bonis avibus, sacrarum fervide Cultor

                                    Musarum, patrios rite subito Lares.

Ita Amico suo gratulabatur.

Andreas Fridzbergius,

West-Gothus.

 

7. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Andreas Hellenius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

 

 

 

 

 

5

 

 

 

 

10

 

 

 

 

15

 

 

 

 

20

 

 

 

 

25

Quanquam non multum gravius, Claritate et Doctrina Praestantissime

Dn. Candidate, Fautor et Amice Integerrime, ad aures mihi accidere

potuit; quam quod, cum tuo, tum aliorum nostrorum Amicorum relatu, te

iter suscepturum, nos deserturum, inque Patriam festinaturum, mihi nuntiatum

est. Quae itineris susceptio, mihi licet ingrata, cum paululum temporis me

adhuc in Livonia victurum proposuerim et Amicorum Fautorumque ope sem-

per indiguerim, illud tamen tritum proverbium menti haud incommode

obvenit:

Nil nocet admisso subdere calcar equo.

Cum itaque tu inter Fautores et Amicos magnus, Patriam et Parentes vi-

sitare, animo proposueris, idque tibi a Senatu Academico, reliquisque Amicis,

licet aegre (cum de absentia bonorum Virorum, Amicorumque amicissimorum,

non ante eorum carentiam[1] quis conqueratur), tamen concedatur, certe ad-

mittitur calcar equo subdere, propositum inchoare, inchoatum continuare,

continuatum, donec metam propositam tetigeris, perficere, et quo te vocave-

rit, quoque te locaverit fortuna, accedere, et ibi persistere, consultor sum, et

amice rogo. Certo, te acquisitam Sapientissimae Deae Pallados societatem,

nunquam amissurum, Coronam ejus opera exstructam, tuaque tibi compara-

tam et jam jam datam,[2] eamque ipsam defensuram et protecturam Sperans.

Quod mei est officij,

Hoc precor; hunc illum nobis aurora nitentem

Luciferum roseis candida portet equis.

Et te ad tuos felici pervenire pede et ad nos, si Deo placet, bona valetudine

praeditum, rebusque bene peractis, redire et pervenire exopto, Deum ter Opt.

Max. id animitus precor. Vtque mihi faveas officiose contendo.

Scriptum calamo currenti Dorpati Livonorum

in faustum abitum Dn. Andreae Stregnensis,

Philosophiae candidati, et Medicinae

Studiosi, Patriam cogitantis,

ab

Andrea Hellenio,

Arosia Westmann.

 

8. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Ericus Munthelius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

                        Tv Novenarum Decus es Sororum,

                        Docte STREGNENSIS, pie Fautor, ipsa

                        Et tuas laudes resonant abunde

                                                Pulpita nostra.

            5          Sed (mihi causam memora) quid ergo

                        Tam cito nostris properas ab oris,

                        Hìc velit cum Te retinere quisque

                                                Atque Camoenae.

                        Ast eas felix, redeasque sospes,

            10        Atque salvus sis ubicunque mavis,

                        Me tibi addictum memorique mente

                                                Semper habeto.

Amico suo svavissimo, Dn. Phil. Candidato

meritissimo, in patriam abeunti, ita

apprecari voluit

Ericus Munthelius,

Wesmannus

 

9. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Petrus Falck (cf. 1)          SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

                        Doctrinae Eusebiae, Sophiaeque decore polite,

                                    STREGNENSIS, Clarij pars Studiosa Chori.

                        Livonicos tractus tu jam cum linquere pergas,

                                    Sit mensque in Patrium velle redire Solum,

            5          Carminibus faustum tibi comprecor omen ab alto,

                                    Sitque Comes Raphaël, dante Deo, ipse viae.

Paucula haec in felix ac faustum iter Contubernali

suo svavissimo, amice ac fraterne

appos.

Petrus Falck/

Sudermannus.

 

10. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Petrus Byringius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

                        Remivagum mittit lembum mercator ad Indos,

                        Scilicet ut rutili, comportet dona Metalli;

                        Vela ferenda Notis insanis, Navita tradit,

                        Dum quatit horrisonis illum mare fluctibus atrum,

            5          Africus et vastis involvit mole procellis.[3]

                        Hunc ubi praeclaris gemmis oneravit et auro,

                        (Chara talenta Mydae) convertit vela ratemque

                        Navita et Oceani repetit loca pristina puppi.

                        Grato onere hoc lembum cernens Mercator onustum

            10        Retro venire, suos jubet exultare Propinquos,

                        Laetitiae voces sociare et Sangvine iunctos.[4]

                        STREGNENSIS, Sophiae, Panaceae et Pallados almae

                        Delicium, te nunc praedictum fecero lembum.

                        India erit Levonum tellus, sed fulgida dona

            15        Obryssi Sof…h, toto pretiosior auro,

                        Mercator, Genitor. Nemo est, qui caetera nescit.

                        Cum patrias, animo dives repetiveris oras,

                        Gratus eris Notis, sed multo gratior illi,

                        Quem blanda rediens appellas voce Parentem.

            20        Vade igitur felix! Sit constellatio coeli

                        Commoda, et asperitas remoretur nulla viarum,

                        Te, Patriam tandem quo sospes visere possis.

Abeunti Amico suo amicissimo, haec paucula

prop. app.

Petrus Byringius.

 

 

11. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Andreas Malmenius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

Stregnensis Fautor, quo non mihi svavior alter,

                        Nos studiis, animisque olim Stregnesia junxit,

Palladium et Dorptae nos inter nos sociavit,

                        Congeries Morum, Pietas, tua Vitaque pura,

            5          Me, te prae multis aliis adamare coëgit.

                        Aonias vigili coluisti pectore Musas,

                        Hinc ter tres Nymphae, Summo conamine pergunt,

                        Aemonia lauru, tua tempora cingere docta.

                        Sed dic qui fiat, quod conversatio nostra?

            10        Tam cito rumpatur, caros dum linquis Amicos?

                        Ah! vetus est verbum, longo quoque tempore tritum

                        Quo nos Fata trahunt, quo nos retrahuntque sequamur.

                        Mos igitur cum sit, Fatis per vota gerendus,

                        I, quo fata vocant, pete Svedica Regna per undas,

            15        Det Deus incolumemque ratem, ventumque secundum,

                        Ut tandem redeas, patrias bene loetus ad oras.

Haecce infucato suo Amico ac Conterraneo

scripsit

Andreas Malmenius,

Suderm.

 

12. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Ericus Kolmodinus (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

 

                        Alta nequit requiescere mens, placet Orbe vagari,

                        Artis et ingenij meliores quaerere cultus

                        Et, magno quae sunt Mundo contenta, theatra,

                        Aethereumque rato spectare cacumine corpus.

            5          Insuper et pecudes, flores, genus omne ferarum,

                        Novit, et ipsorum naturam dicere callet.

                        Ponderis et magni perpendet scripta Sophorum,

                        Regnorum vires, sinuosa volumina Legum,

                        Atque Poëtarum dicteria prisca revolvit,

            10        Aptos ut mores peregrinis quaerat in oris.

                        Haec lustrare docent Gentes et Regna remota,

                        Mirari turres, valles urbesque repostas,[5]

                        Thespiadumque simul pellucida volvere fulcra,

Et quae sint mentis, quae dignaque lumine ocelli.

            15        Quod si contingat loca quaerere dissita terris

                        Vix indignetur si non fortuna secundet.

                        Non lautum semper coelum, non culcitra mollis,

                        Non domus egregia est, non usque virentia Tempe.

                        Invisit fortuna gradu, faustique Penates

                20        Vitae non renuent discrimina saeva subire,

                        Ipsam vel mortem, nec non miserabile fatum,

Colloquium trepidans gelidae spectabitur undae,

                        Udis quae puppes pertentat fluctibus omnes,

                        Nec retinere valet stabilem per secula sortem.

            25        Non ideo remoraris ut arva serenda relinquas.

                        En Sophiae vultus coluit, non robora dextrae aut

                        Abstrusos membris quassavit in orbe recessus.

                        Sed seriem mentis depinxit rite colore,

                        Ingenij viridis firmavit comiter artus,

            30        Expertus doctae svavi dulcedine lingvae.

                        Ut jubar ex arvis Levonum splendescit in aevum,

                        Sic splendore nitet Musarum operata juventus.

                        Progenies Divum sic Delius augur Apollo,

                        Os animumque dedit rata munera fusa per artus.

            35        Constans et firmus sit in hoc precor exitus idem.

                        Qui sic Aonias scandit feliciter axes

                        Atque animo vellit segnes feliciter actus,

                        Roborat hunc virtus nec lurida damnat Erynnis,

                        Paupertas, Bacchus, nec tristia fata refellunt.

            40        Aequora nec terrent nec Ponti tristis imago.

                        Hinc precor, et quoniam decedere Phoebus ab Urbe

                        Te jubet, usque frui coelo nunc commodiori.

                        Vota tibi voveo, quamvis nil ponderis insit,

                        Attamen haud possum quin reddam quod meruisti.

            45        Sensa figurato promit sermone colonus,

                        Posse loqui laus est urbano quemlibet ore.

                        Tyndaris Illiadem fama super aethera vexit,

                        Gloria Odyssaean jam Pennelopesne replevit?

                        Sic juncti Musis morientur nomine nunquam,

            50        Transcendent rutilum laeti sed semper Olympum.

                        Mille, o STREGNENSIS, voveo tibi vota precesque,

                        Nunc igitur felix pete svecica Regna per undas.

                        Et Sophiae libare stude almae pingvia iura,[6]

                        Perge et temporibus fac tu servire labores.

            55        Perge, ast hic simula: “Niger est; Romane, caveto”,

                        Et pergas nostrum studio servare favorem.

                        Nunc omen Musae depromunt cordibus imis,

                        Insuper ecce nemus Dorpti canit omne; Valeto.

In abitum Amici et fratris sui desideratissimi,

lubens haec paucula fudit.

Ericus Kolmodinus,

Sudermannus.

 

13. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Andreas Windbergius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

ANDREAS ARVIDI STRENGNENSIS:

Per Anag, d in a mut.

NE SISTAS. REGNA DIVINA NARRES.

 

                        Candide STRENGNENSIS, nostri pars docta Lycei,

                                    Divinis Musis pectora nata geris.

                        NE SISTAS cursum, NARRES DIVINA Tonantis

                                    REGNA, et Supremi Numinis elogia.

            5          Musae Embecciades cinctae Parnasside lauro,

                                    Magnos ti plausus voce referre student.

Haecce Amico deproperabat

Andreas Windbergius,

Sudermannus.

           

14. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Ambernus Printzius (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

Andreas Arvidi Stregnensis, Sudermannia Sve-

cus, Philosophiae Candidatus meritissimus et Medicinae Studiosus

solertissimus.

Per Anag.

Ah sol sis inter sidera nitidissimus, Sis Svecus, decus, vis rosae, haec

annis ditent. Nam generosa virtus (dona splendida Summi)

meruit.[7]

 

                        Praestans ANDREA, cur praebes carbasa ventis?

                                    Quo, quaeso, tendis? candide Amice refer.

                        Praestans ANDREA, ah sol sis nitidissimus inter

                                    Sidera flammigeri lucidiora Poli.

            5          Sis Svecus, decus, ecce rosae vis fortis amoenae

                                    Temet, STREGNENSIS, non latuisse potest.

                        His annis et dum fulgebunt sidera coelo

                                    Te ditent haec, et commoda magna ferant.

                        Nam meruit generosa (reor) vere tua Virtus,

            10                    Summi, quae recolit, splendida dona Dei.

                        Ecce tibi Musae gratantur, Castaleaeque

                                    Victori tradent myrtea serta Deae.

                        Ibis ovans igitur quo te vocat ardua Virtus,

                                    Pectoris atque vocant commoda laeta tui.

            15        Te salvum servent Sanctissima Numina semper,

                                    Ut sospes venias ad data tecta Patris.   

                        Longa tibi ducant triplices subtegmina Parcae,

                                    Ut videas Pylij secula sera senis.

 

Chronodistichon annum exhibens.

 

O VIVas saLVVs feLICe sVb aethere CVnCta

            20                    SeCVLa, te fVgIant syDera DIra, VaLe.[8]

Praestantissimo Dn. Candidato, Amico suo devenerando,

ita vovebat animus et calamus

Amberni Printzij,

West-Gothia Sveci.

 

15. Adr: Andreas Arvidi <Stregnensis> – Aut: Daniel Danielis Nycopensis (cf. 1)

SKB, [Tartu UB]

PROPEMPTICON

'EteÒstecon votivum.

 

                        StregnensIs, FaVtor, fLos fragrantIssIMe PhoebI,

                                    In IesV  I  faVste, VIVe VaLeqVe DIV.[9]

Pro felici suscepti itineris omine f.

Daniel Danielis Nycopensis,

Sudermannia Svecus.

 

16. Adr: Christina – Aut: Laurentius Ludenius (Augustissima magnificentia, /.../ Christinae, /.../ Svecorum, Gothorum, Vandalorumque reginae, /.../ in Regiam Gustavianam Adolphinam Academiam, quae Dorpati /.../ est  /.../ quam, /.../ oratione solenni, die 17. Januarij, anno 1649. Cum vacationem a professione oratoriae ac poëseos,  /.../ consecratus esset, /.../ aeternitati consecrabat Laurentius Ludenius, Ph. et U.J.D. poëseos exprofessor. Dorpati, 1649: J. Vogel)[10]

UUB, SKB, Växjö LB, H, [Tartu UB]

DEDICATIO

Serenissimae et Potentissimae Principi

ac Dominae,

DN. CHRISTINAE,

Dei Gratia, Svecorum, Gothorum, Vandalo-

rumque Reginae, ac Principi Haereditariae; Magnae Principi

Finlandiae; Duci Esthoniae et Careliae; Dominae Ingriae, etc.

Victrici, Piae, Felici, Augustae, etc.

Vitam, Incolumitatem et Felicitatem p.p.

 

PATRIS, et aequaevae SOBOLIS, FLATUSque SACRATI

                                    Annuat aeterna PACE perennis AMOR!

                        Est DEA dicta CHARIS, Natura mitis et Annis,

                                    PACIS amans, Orbis deliciosa CHARIS.

 

CHRISTINA,

REGINA SVECIAE:

Per Anagram.

CHARIS

IN REGNA IT SVECIAE.

 

            5          Sancta CHARIS, CHRISTINA CHARIS; Regina Serena

                                    IN REGNA IT SVEONUM deveneranda CHARIS.

                        Est Pater Illustris Phoenix in Prole renatus:

                                    AdVeniat, Videat, Vincat amica CHARIS!

 

SS. Reg. Maj. Symbolum:

CHRISTUS REFUGIUM SUORUM.

 

                        Nam RE conFUGIUM REGINAE CHRISTUS; ab alto

            10                    Irradians, complens Regia Corda, VIGOR.

                        CHRISTUS, Numen, Honos, nitidissima Vita SUORUM:

                                    Arctoi Regni Lux, Sator, alma Salus!

                        Salve; Sancta CHARIS! Salve, REGINA! IEHOVA

                                    Auspice, sis Regni deliciosa CHARIS.

Dominae et Reginae suae Clementissimae,

Humilime.

 

17. Adr: Christina – Aut: Laurentius Ludenius (SS. Reg. Maj. tis natalis vitae augustissimae, pacisque  per Germaniam jam reducis /.../ Christinae, /.../ Svecorum, Gothorum, Vandalorumque reginae, /.../ publica pompa triumphali, die 8. Decembris, anno 1649. /.../ celebratus; et oratione solenni in Regia Gustaviana Adolphina Academia, quae Dorpati /.../ est /.../ aeternitati consecratus a Laurentio Ludenio, /.../. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogelius)    Kobenhavn KB, SKB, [Tartu UB]

ENCOMION

 

Serenissimae et Potentissimae Principi ac Dominae,

DN. CHRISTINAE,

Dei Gratia, Svecorum, Gothorum, Vandalo-

rumque Reginae, et Principi Haereditariae; Magnae Principi Finlan-

diae; Duci Esthoniae, Careliae, Bremae, Verdae et Pomeraniae;

            Principi Rugiae; Dominae Wismariae et Ingriae, etc.

Victrici, Piae, Felici, Augustae, Inclytae,

Dominae et Reginae suae Clementissimae;

Vitam, Incolumitatem et Felicitatem perpetuam p.

 

                        Qui dedit Augustam Reginae ascendere Sedem,

                        Et fontem lustrare Boni: det, Pace reducta,

                        Aeternus PATER, et SOBOLES, et SPIRITUS Almus,

                        Hunc laetum Regnoque Diem, Levonumque Saluti!

            5          Regia Progenies GUSTAVI Regis ADOLPHI,

                        CHRISTINA, Heroina; sacra Virtute Serena

                        REGINA; aeternae Fulcrum Pietatis, et orbis

                        Delicium, et Regni Arctoi Celsissima Princeps,

                        Cujus Majestas Regni porrecta sub Arctum

            10        Hospitibus Superis venit optatissima Sedes:

                        SALVE, Aevi Regnique Decus! Redeuntibus Annis

                        Octavum numerare Diem coepere Decembres;

                        Ille tuus, REGINA, Dies solennis habetur

                        NATALIS VITAE; Pariter NATALIS et ille

            15        Perpetuo REDUCIS jam PACIS habebitur aevo.

                        Natalis primas cum vitae traderet auras

                        Contulit Augustas intra tua pectora Dotes.

                        Illustris Facies, in qua GUSTAVUS ADOLPHUS

                        Rex-Pater; Illustris Mater Regina, MARIA-

            20        ELEONORA, pio agnosci discrimine posset.

                        Natura Illustrem Formae concessit Honorem;

                        Blandula Temperies; index est Vultus Honesti.

                        Illustres Mores; Illustris ad ardua Virtus;

                        Ore Deae vinxere Choros et Juppiter aequus.

            25        Dante DEO, Sveonum Tellus pia, Gothia tota,

                        Vandalicus tractus, dives Finnonia rerum

                        Multarum; Esthonia et Carelia; et Ingria tota;

                        Imperio subjecta tuo consortia Regna.

                        SALVE, aevi, Regina, Decus! Natalis amicae

            30        Vitae, ille et Reducis Pacis Natalis habetur.

                        Annuat Omnipotens! qua se Germania mittit,

                        Mars olim imbuerat numeroso sangvine terram:

                        Una Ecclesiolam Mors circumvolverat atris

                        Cassibus; haerebat Stygia ceu compede vincta!

            35        Rex Pater Arctous, Divus GUSTAVUS ADOLPHUS

                        Audiit! Indoluit per fata asperrima sanctam

                        Sic Ecclesiolam Sanctorum a Stirpe revulsam

                        Transferri gravium sub Sceptra tremenda Quiritum.

                        Adfuit armatus, cui Virtus Numen et Arma;

            40        Atque Ecclesiolam mediis extraxit ab undis:

                        Cumque in Lützensi campo grave Sangvine Nomen

                        Scriberet; in coelis perscripsit Sangvine CHRISTI

                        Arctous Simpson; victrici et Morte triumphat!

                        Inde pij primaeva Patris fit Manibus ultrix

            45        CHRISTINA, Arctoi nitidissima Gloria Regni,  

                        Victrici hostiles dum vertat Marte Phalanges,

                        Sintque Ecclesiolae reducis tuta otia Pacis!

                        In gremium CHRISTI laurum Regina Triumphi

                        Deposuit; CHRISTOque altos indixit Honores!

            50        CHRISTE, tuo splendore mica. Tu CHRISTE, Triumphus;

                        Tu Requies tranquilla Piis, Paxque unica vitae!

                        SALVE, aevi, Regina, Decus; Nostro Auspice CHRISTO,

                        Te Laudes, et Honos, et laeto Gloria vultu,

                        Et Decus, et niveis Victoria concolor alis,

            55        Et totus lauro perducit ad astra triumphus.

Die 8. Decembris, Anno 1649.

Humilimo animo et calamo

ita devotissime apprecabatur

LAURENTIUS LUDENIUS, Ph. et J.U.D.

Profess. Ord.

 

18. Adr: Johannes Georgii Gezelius – Aut: Heinricus Hein (Lexicon Graeco-Latinum continens voces omnes appellativas, cum Novi Testamenti, tum januae ling. Graecae, anno superiori hic Dorpati editae. In quo ipsum thema sequuntur ex eo derivata, haec excipiunt cum praepositione composita, tandem composita cum nomine aliisque partibus orationis. Opera et vigiliis Johannis Georgii Gezelii, Hebr. et Gr. ling. Prof. p. ejusque impensis. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogelius)

SKB, UUB, H, LNB, Tartu UB

GRATULATIO

                        Qui bene Graeca simul jungit documenta Latinis;

                                    Ille Viri docti Nobile Nomen habet:

                        Hoc nobis Veterum narrant proverbia Vatum,

                                    Clare Vir; Exemplo et candidiore probas.

            5          Soepius in Grajo sermone Academica Tempe,

                                    Praeside te, totae et personuere Theses.

                        Hinc pia Mercurij Soboles est doctior Arte,

                                    Et culto Grajum pectore narrat opus.

                        Insuper ipse edis Grajo in sermone libellos:

            10                    Lexica Graja oculos detinuere meos.

                        Janua detinuit Grajae nitidissima Lingvae

                                    Ante oculos, quos nunc Lexica docta tenent.

                        Vive! Tuum studio semper memorabile Nomen,

                                    Nullaque de studio nescia terra tuo est.

Applaudens f.

HENRICUS Hein / U.J.D. Prof.

in Acad. Gustav. p.t. RECTOR, et Dicast.

Reg. Adsessor.

 

19. Adr: Johannes Georgii Gezelius – Aut: Salomon Matthiae (cf. 18)

SKB, UUB, H, LNB, Tartu UB

GRATULATIO

                        In sanctis voces audire et reddere Lingvis,

                                    Ardua praesentis sunt documenta Dei.

                        Sic jussus monitis CHRISTI, per templa domosque

                                    Cum sedet in Solymis coetus Apostolicus,

            5          Spiritus adveniens et Flaminis instar et Ignis,

                                    Vim Numenque suum posse videre dedit:

                        Frigida coelestem senserunt pectora motum,

                                    Arseruntque igni, lingvaque mensque novo;

                        Mox variis aeterna DEI magnalia lingvis

            10                    Novere, et sancto sanctius ore loqui.

                        Pluribus insignis meritis, Vir clare GEORGI

                                    GEZELI; nostrae pars generosa Scholae,

                        Felix dicendi tibi copia, plurima fando

                                    In variis lingvis enumerare vales:

            15        Ebraeae inprimis, Grajae, Latiaeque Minervae

                                    Doctus, Divinum pectore promis opus.

                        CHRISTUS amore sacro pro nobis victima factus,

                                    Quando cruore suo vulnera nostra lavat;

                        Tunc triplici hoc sacrata crucis vexilla coruscant

            20                    Lingvarum signo conspicienda Piis.

                        Ede alias alio Studiosis tempore Lingvas,

                                    Jam depromat opus Graja Minerva suum.

                        Ut Vetus Ebraeo Testamentum indice gaudet,

                                    Sicce Novum Graja dexteritate nitet.

            25        Ebraeae, Grajae, Latiaeque sona aemulus urbi;

                                    Eloquio ornantur scripta diserta tuo.

Ita Reverendo et Clariss. Dn suo Collegae, Amico

sincero, gratulari voluit

M. SALOMON MATTHIAE,

SS. Th. P.P. et ad D. Joh. Pastor.

 

20. Adr: Johannes Georgii Gezelius – Aut: Jonas Ficinus (cf. 18)

SKB, UUB, H, LNB, Tartu UB

GRATULATIO

                        Vir sacrae Decus Eusebiae, Sophiaeque Magister,

                                    GEZELI, Aonij clara Corona Chori:

                        Te Duce, jam Graji sermonis Janua prostat,

                                    Ante Annum tersis continuata Typis:

            5          Jam tua praeclaram prospectant Lexica Graja

                                    Lucem; et sunt doctis docta legenda Viris.

                        Ardua solertis felix Industria curae

                                    Claret, et Ingenij dexteritate Labor.

                        Verborum gravium veneranda scientia claret,

            10                    Lingvarum claret candida notitia.

                        Claret Divinae praestans Prudentia mentis;

                                    Judicium, et mentis nobile claret opus.

                        Vive Deo, sanctae incolumis bene vive Camoenae;

                                    Non labor in DOMINO vester inanis erit.

Domino Fautori et Amico meo Singulari

gratulabundus transmisi

JONAS FICINUS, Districtus

Rigensis Praep. et Past. in Lödiger.

 

21. Adr: Johannes Georgii Gezelius – Aut: Christianus Jheringius (cf. 18)

SKB, UUB, H, LNB, Tartu UB

GRATULATIO

                        Clare Vir, Hebraeae et Grajae Sapientia lingvae,

                        GEZELI: Graecas fervens ornare Camoenas

                        Pergis, ut hinc Musis nitidissima commoda surgant;

                        Quae tibi pro meritis parient per secula famam.

Dn. Praecept. ac Hosp. quondam desideratiss. app.

CHRISTIANUS JHERINGIUS.

 

22. Adr: Gustav Adolph – Aut: Laurentius Ludenius (Augustissima magnificentia, /.../ Christinae, /.../ Svecorum, Gothorum, Vandalorumque reginae, /.../ in Regiam Gustavianam Adolphinam Academiam, quae Dorpati /.../ est  /.../ quam, /.../ oratione solenni, die 17. Januarij, anno 1649. Cum vacationem a professione oratoriae ac poëseos, /.../ consecratus esset, /.../ aeternitati consecrabat Laurentius Ludenius, Ph. et U.J.D. poëseos exprofessor. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogel)[11]

SKB, UUB, Växjö LB, H, [Tartu UB]

DEDICATIO

REX

GUSTAVUS

ADOLPHUS.

Per Anagramma;

REX

AUGUSTUS

HAS DVPLO.

SS. Reg. Maj. tis Symbolum:

CUM DEO ET VICTRICIBUS ARMIS.

 

Gratia, Christe, tua est; Patriae Civemque Patremque

Quod gero, Res Sancti curo quod Imperij.

Gratia, Christe, tua est; quod Res Victricibus Armis

HAS REX AVGVSTVS conduplicando DVPLO.

            5          Christo Dante, mea Phoenix in Prole renatus

                                    Vivo: Deo Vivat Regia Progenies!

 

23. Adr: Heinricus Hein – Aut: Andreas Virginius (Sceptris academicis, quae, /.../ in Regia Gustaviana Adolphina Academia, quae Dorpati /.../ est /.../ in /.../ Heinricum Heinium,  U.J.D. juris professorem /.../ et Regij Dicasterij ibidem assessorem /.../ rectorem jam magnificum, /.../ Andreas Virginius, /.../ SS. Th. D. /.../ ejusdemque professor primarius, ut et protosynedrij assessor /.../ jam ex-rector magnificus, illustri pompa sollennique ceremonia die 10. Januarij, anno 1649. publice /.../ conferebat; quaevis fausta precabantur Musae Embecciades. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogel)

UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Eunomiae et nostri decus immortale Lycei,

O HEINI, Clari pars generosa chori:

                        Dum novus exoritur votis pulcerrimus annus,

                                    Ipse novi trado Sceptra tibi officij.

            5          Det Deus, ut tradam simul optatissima quaevis;

                                    Officij et felix Annuus orbis erit.

Sic gratulatur

Andreas Virginius,

SS. Theol. D. et P.P.

 

24. Adr: Heinricus Hein – Aut: Laurentius Ludenius (cf. 23) UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        HENRICE o HEINI, Themidos gravitate Sacerdos,

                        Eunomiae Doctor, nostri decus usque Lucei:

                        Quod Pater aethereus, rerum cui summa potestas,

                        Felix et faustum totis velit esse diebus:

            5          Inde; ubi de mediis circum assilientibus undis

                        Urbs prima exsurgit sancti Stokholmia Regni,

                        Tu quoties has ipse redux decurris ad oras,

O toties nostris adfers nova commoda Athenis.

                        Tu proponebas Orator humillima vota,                            (Anno 1637.)

10        Quae quondam orabant Regalia Numina Musae;

                        Divi et Progenies GVSTAVI Regis ADOLPHI,

                        Aeterni Soboles Herois Regia: sancta

                        Heroina, Decus Patriae, CHRISTINA: Serena

                        Arctoo Regina Throno Solioque verenda,

            15        <Annuit Illustri>[12] sensu, Indultoque beato

                        Ad CHRISTI laudem in medium donaria ponit.

                        Optata accipimus diffusi jugera campi

                        Agrestesque Lares, et certa mapalia; ceu sunt

                        Quadringentae Hubae, triginta tresque relatae

            20        In decies septem et quatuor pulcro ordine pagos,

                        Hic ubi confinis bellacibus Ingria Moschis:

                        Gaudeat ut tantis crescens Academica donis,

                        Paulatim et propriis flavescat campus aristis.

                        Jam proponebas Orator humillima vota,                          (Anno 1648.)

            25        Quae nostra orabant Regalia Numina Musae:

                        Atque salutaris magnum Jovis Incrementum,

                        Sancta CHARIS, CHRISTINA CHARIS, Regina Serena,

                        Annuit Illustri sensu, Indultoque beato.

                        Atque reservatum quicquid fuit ante Coronae

            30        Dictos per campos et per magalia tota;

                        Omne dat id nostris Clementia Regia Musis.

                        Dat cedris digna aeternis nitidissima Scripta

                        Eusebiae, Eunomiae, Panaceae et Pallados almae;

                        Quae nostris cedent sancte sacrata Camoenis.

            35        Inde Professoris quando calor ossa relinquet,

                        Seque minutatim pergent disperdere sensus;

                        Ne Vidua invitis inconsolabile vulnus

                        Sortibus aegra gerat, lacrymis liquescat et actis;

                        Pro meritis statuet Regalia dona cuique,

            40        Regia Pauperibus bene prodiga Dextera Musis.

                        Inclyta Progenies Regum, Regina Serena,

                        Quis poterit meritas digne persolvere grates?    

                        Aeterno cujus sub Numine nostra Camoena est,

                        Omnipotens rerum DOMINVS, Monas et Trias una,

            45        Persolvat meritas grates, et praemia ponat.

                        Nulla operis famam poterit delere Vetustas:

                        Posteritas totum laudes extendet in aevum.

                        Et, tu Clare HEINI, Themidos Pietate Sacerdos,

                        Macte animis, his macte ausis, his macte triumphis;

            50        Magnifici Officij et venerandas muneris hujus

                        Delicias degusta animis feliciter aequis.

                        Salve! et cum veniet jam terminus ultimus aevi,

                        Dixerit altithroni tibi Patris Gloria CHRISTVS:

                                    Euge, tu mi Serve bone et fidelis:

            55                    Tu mihi in paucis fueras fidelis!

                                    Magna committam: DOMINI tui intra.

                                                                        Gaudia dexter.

                        Magnifice Ex-Rector, CHRISTI Divine Sacerdos,

                        Nobile Delicium Eusebiae, sacra Fama Lycei,          

            60        ANDREA VIRGINI, aevum floresce per omne:

                        Una concilias haec RECTOR Gaudia Musis,

                        Magnifici officij dum sancta negotia curas.

                        Salve! et cum veniet jam terminus ultimus aevi,

                        Dixerit altithroni tibi Patris Gloria CHRISTVS:

            65                    Euge, tu mi Serve bone et fidelis:

                                    Tu mihi in paucis fueras fidelis!

                                    Magna committam: DOMINI tui intra.

                                                                        Gaudia dexter.

Quod animitus app.

Laurentius Ludenius, Ph. et J.U.D.

Poët. Cor. Prof. Ord.

 

25. Adr: Heinricus Hein – Aut: Joachimus Crellius (cf. 23)         UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Vota Professorum, gratantis Verba Senatus,

                                    Te signant sceptris; et Tibi sceptra Scholae.

                        Expectant reducem dum vertitur annus in orbem,

                                    Et tradunt placida Sceptra regenda manu.

            5          Accipe Musarum, ceu dignus, munera Fautor,

                                    Et felix annum transige, vive diu!

                        Gratamur reduci reditum: gratamur honorem;

                                    sis salvus sceptris; sint ea salva Tibi!

 

Aliud.

 

                        Clara Tibi scholicos submittit Terpata fasces,

            10                    sive sit amplus honos; seu sit Atlantis onus.

                        Tota Novemfilium gratatur turba Sororum,

                                    acclamans Genio tam bona verba tuo.

                        Sceptriger HEINI Tibi Paibaeus Aperta praeoptat,

                                    Prosit honos oneris; prosit honoris onus!

honoris ergo appos.

M. Joachimus Crellius.

 

26. Adr: Heinricus Hein – Aut: Ericus Holstenius (cf. 23)           UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Clare Vir, Eunomiae et Themidos venerande Professor,

                        HEINI; Gratulor ex animo tibi, quod mea nuper

                        Vidit te reducem, felici sidere, Musa.

                        Non potuit Pelagus furibundis triste procellis;

            5          Nec tibi praedo ferus, Domino comitante, nocere.

                        Musae Embecciades gratantur: Et insimul omnes,

                        Unanimo voto, tradunt tibi Sceptra Lycei;

                        Magnificumque suum agnoscunt, et voce Salutant.

                        Eunomiae o Doctor, sacrata insignia gestas;

            10        Quae DOMINI in laudem cedant, et commoda Pubis

                        Musis sacratae. Mea sic volo claudere vota.

 

Aliud.

 

                        Enarrent alij, Mysteria magna Jehovae:

                        Et dicant alij, quae juris forma sit aequi:

                        Herbam, pestiferos novit quae pellere morbos,

            15        Demonstrent alij. Radio surgentia Coeli

                        Sydera describant alij; causasque perorent.

                        Tu rege Musarum, Doctor <venerande, Cohortem>[13]

                        Numinis almus honos ut multiplicetur: Et inde

                        Commoda percipiant studiis sacrata Juventus.

            20        Sicque tuum semper florebit Nomen in orbe:

                        Atque tuas laudes cantabit posthuma proles.

Quod ipsum, Honoris, et fausti ominis

ergo deprop.

M. Ericus Holstenius,

Westmannus.

 

27. Adr: Heinricus Hein – Aut: Faderus Uraelius (cf. 23)           UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        HEINIVS  egregij Juris Venerabile lumen:

                                    Aonijque chori deliciosus honor:

                        Magnifice Illustrat Sceptris Illustribus orbem;

                                    Magnus; jam Major; Maximus inde cluet,

            5          Sit faustum et felix! Veluti Clarissimus Orpheus,

                                    Jam trahit et doctos, et data saxa trahit.

Ita devote pr.

M. Faderus Uraelius.

 

28. Adr: Heinricus Hein – Aut: Johannes Creilingius (cf. 23)

UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Non minus hic vere, quam pulchre dicitur illud,

                        Magnus Honos est majus onus. Tibi Maximus ergo

                        Dum confertur honos, quis et hoc onus esse negabit?

                        At succede oneri, Vir magne; et fortibus ausis

            5          Suffer, quem tribui tibi noster Apollo laborem.

                        Et promittit opem pia Musa, et coepta levabit,

                        Faxit et, ut cedat majori onus istud honori.

Quod ÐloyÚcwjprecatur

Johannes Creilingius,

Gvestphalus.

 

29. Adr: Heinricus Hein – Aut: Martinus von Beerensamb (cf. 23)

UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        M<…. solennis>[14] concepi gaudia Pompae,

                                    Et laetos plausus Lux dedit haecce mihi.

                        Nam te RECTOREM narravit adesse creatum

                                    Qui gereres digna SCEPTRA decora manu.

            5          Hac mihi nulla dies illuxit laetior unquam,

                                    Signet eam niveis gemma corusca notis!

                        Aurea nunc flammas incendant astra serenas,

                                    Et niteant PHOEBO candidiore Poli!

                        HEINIUS in fasces sublatus, PULPITA visat

            10                    Magnifico vultu! Dignus honore, regat!

                        Me commendo tibi Civem, Clarissime RECTOR,

                                    At ut morigerum me tueare, precor!

                        Vive; tuumque puta sentire et dicere Civem,

                                    Ut foelix vivas, Et bene SCEPTRA geras!

Martinus von Beerensamb /

d. M.

 

30. Adr: Heinricus Hein – Aut: Petrus Horn (cf. 23)                   UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Est Virtutis Honos, alimentum nobile semper:

                                    Virtutem insequitur divite fama via.  

                        Testis ad haec, HEINI ThemidosClarissime Doctor;

                                    Magnifici hinc Sceptris Clarus es officij.

            5          Est praeclara nitens tua Virtus; Sceptra nitescant,

                                    Sitque Honor officij fulgida gemma tui.

Quod animitus precabatur

Petrus Horn /

Dabera Pom.

 

31. Adr: Heinricus Hein – Aut: Zacharias Koch (cf. 23)UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Magnifici sancto officij tangaris honore,

                                    HENRICE o HEINI, dum tibi Sceptra nitent.

                        Non erit, os Populi qui commeruisse recuset:

O tibi perpetui Nominis ardor erit!

Quod unice precatur

Zacharias Koch / Pritzwald.

Marchiacus.

 

32. Adr: Heinricus Hein – Aut: Dionysius Günterhake (cf. 23)

UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Ornasti Musas absens, quibus augmina quaeris;

                                    Ornat et absentem Musa, decusque parat.

                        Hinc tibi decernit fasces, Vir clare, gerendos,

                                    Dorpaticae tradens splendida Sceptra Scholae.

            5          Gratulor ex animo, Fautor, pia verba precatus;

                                    Hoc regimen felix suscipe; Vive, Vale.

Ita aggratulatur

Dionysius Günterhake /

Rugia-Pomeranus.

 

33. Adr: Heinricus Hein – Aut: Andreas Hellenius (cf. 23)          UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        Mvsarum cultor ZENO, vir clarus in orbe;

                        Sanctam justitiam si tota mente colamus,

                        Non Injustitiae, dixit; locum in orbe relinqui.

                        Inde exornatur Sceptris Aequumque Piumque.

            5          Et desideriis Te, Consultissime Doctor,

                        Certat Musa sacra tunica exornare: Simulque

                        Magnificum plena Rectorem voce salutat,

                        Gratulor officiis his, Rector Magnifice HEINI;

                        Sit tibi laus, decus, altus honos, sit gloria felix!

Ita Magnifico Dn. Rectori Gratulari

voluit

Andreas Hellenius,

Arosia Westmann.

 

34. Adr: Heinricus Hein – Aut: Thomas Kühn (cf. 23)    UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

HENRICUS HEIN, U. J. DOCTOR, ET PROFESSOR

REGIIQUE DICASTERII ADSESSOR:

'Anagrammatiqeij

VIR! FER SCEPTRA, REDDE RECTORI, QUIA INCES-

SIT: O HONOS! I, HOS REGE, DIU SIS.

 

Enodatio.

 

                        Jam Novus INCESSIT Rector! Clarissime Doctor,

                                    Magnifice o Rector, VIR Pietate potens!

                        HEIN QUIA successit, quaerens Academica SCEPTRA:

                                    FER cito; Rectori REDDEque SCEPTRA novo.

            5          Nonne is HONOS magnus gestare Academica SCEPTRA?

                                    VIR, Themidos fama consiliisque potens.

                        Nonne is HONOS magnus, titulum RECTORIS habere?

                                    Magnificum felix evehit Artis HONOS.

                        Vive, Vigeque novis titulis; I laetus honore,

            10                    Musarum germen prosperitate REGE.

                        HOS REGE clementer Pietatis et Artis Alumnos,

                                    Quas jurare pie splendida SCEPTRA jubent.

                        SISque diu lenis regnando, Candide Fautor,

                                    Magnifice o Rector, Vive, Faveque. Vale.

 

Chronodistichon.

 

            15        AVrIbVs haeC, o SanCte DeVs, preCor eXCIpe Vota,

                                    ChrIste; IVVa nostras ponDVs habere preCes.[15]

Magnifico Dn. Rectori omnia felicia

praecatus scripsit

Thomas Kühn /

Riga-Liv.

 

35. Adr: Heinricus Hein – Aut: Daniel Eberhardt (cf. 23)           UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        En quid concentu Musarum Turba triumphat?

                        Soepius ingeminans: Redamant alterna Camoenae.

                        RECTOR  RECTORI  tradit fulgentia Sceptra,

                        Queis lenis tangat vel frangat Corcula Phoebi.

            5          Hincce regas RECTOR: Praebe tua Sceptra regendis,

                        Vt regimen crescat, simul et tua gloria vivat.

Ita gratulari voluit

Daniel Eberhardt /

Gryphisw. Pom.

 

36. Adr: Heinricus Hein – Aut: Georgius Gezelius (cf. 23)          UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

                        HEINIVS, Eunomiae Doctor, pia pulpita scandit,

                        Vt capiat nostri jam Sceptra regenda Lycei.

                        Munus erit nostrum, Rectori fausta precari,

                        Magnifico possit felix ut munere fungi.

            5          Magnifice o Rector, nostri pars prima Lycei,

                        Salve, Vive, Vige; sic semper Musa fovebit.

Gratulabundus apposuit

Georgius Gezelius.

 

37. Adr: Heinricus Hein – Aut: Jonas Ficinus (cf. 23)     UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

 


                                   Annua laetae

                                               Concelebrantes

                                               Jugiter omnes

                                               Gaudia Musae;

                                 5            Conveniunt in

                                               Vertice Pindi:

                                               Deposita alti

                                                Sceptra Lycei

                                               Jamque reportat

                                 10          HEINIVS Heros:

                                               Inclyte Doctor,

                                               Plurima fausta

                                               Comprecor ipse

                                               Pectore toto

                                 15          His bene Sceptris.

                                               Vtere felix:

                                               Gloria CHRISTI

                                               Multiplicetur

                                               Omne per aevum.


Ita unice suspiciendo Dn. Promotori

suo vovet

Jonas Ficinus,

Junior Liv.

 

38. Adr: Heinricus Hein – Aut: Albertus Dobbin (cf. 23)            UUB (def), [Tartu UB]

GRATULATIO

           


                                               Inclyte Doctor,

                                               Maxima nostri

                                               Fama Lycei;

                                               Dante Jehova,

                                               Jam Novus ille

                                 5            En redit Annus.

                                               En redit una

                                               Gloria pulchra:

                                               Magnifici illa

                                               Officij alta

                                 10          Sceptra vicissim

                                               Te referuntur.

                                               Annuat almi

                                               Arbiter orbis;

                                               Et pia semper

                                 15          Gloria CHRISTI

                                               Crescat: ubique

                                               Candida Musae

                                               Fama triumphet:

                                               Et tua semper

                                 20          Gloria crescat.

                                               Sic Novus Annus,

                                               Sic Novus ille

                                               Hic Honor omni

                                               Parte, beato

                                 25          Fine triumphet.


Quod unice precatur

Albertus Dobbin / Rostoch.

Megapol.

 

39. Haquinus Amberni Printzius - Aut: Daniel Gruuf (Threnodiae in /.../ obitum ac abitum /.../ Haquini Amberni Printzii, Westro-Gothi, ecclesiae Christi, quae in Kinnewedh Westro-Gothorum colligitur pastoris /.../ die 7. Februarij anno 1649. /.../ denati, atque 5. Junij /.../ illati; /.../ decantatae a Daniele Gruuf  Nycopensi, Sveco, SS. theologiae studioso. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogelius)              UUB, [Tartu UB]

EPICEDIUM

I.

HAQUINUS AMBERNI PRINTZIUS,

PASTOR IN CINEVEDH:

Per Anagr. dupl.

QVIN NUNC ME TRAHIS ZEBAOTH RUPES

IN PIA, DIURNIS.

HINC BEATUS QUI IN ZONA TRIUMPHAS,

SPERNE, DIURNI.

 

Pie def. Mariti et Uxoris Superstitis Dialogus.

 

                  M.  Dic age, dic quid sit pia vitae caduca, Marita,

                        Qui tenuis celeres ceu fumus transit in auras:

                  U.  Nil nisi bulla, vapor, pulvis, flos, ventus et aura,

                        Fragmentumque luti, fumus, ros, nix, glaciesque,

            5          Hunc vexant rixae, falsae hunc petulantia lingvae

                        Innocuum laterant morsu, hunc sors dura fatigat.

                  M.  Hocce quidem fateor mea dilectissima conjux:

                        Ergo Deus Zebaoth rupes mea laus tibi constet

                        Quod modo tam fragilem voluisti abrumpere vitam,

            10        Nec me torqueri morbis curisque diurnis

                        Quinnunc me laetum trahis in pia gaudia vitae.

                  U.  Hinc adeo es faelix omnique es parte beatus

                        PRINTZI, qui in coeli Zona post fata triumphas,

                        Nam te non vexant curae morbique diurni,

            15        Praesentis vitae fallacia gaudia sperne.

 

'EteÒsticon.

 

                        HaC  ego  nVnC  pLaCIDe  HAQVINVS  reqVIesCo  sVb  Vrna,

                                    EXpeCtans  CLarae  CLassICae  CLara  tVbae.[16]

 

II.

Acrostichis.

 

                        H EI! Sua Pierides feriunt praecordia Mus                    AE,

                                    Dum rursus queruli causa doloris ades  T;

            20        A h! trahit ex imo Phoebus suspiria cord                        E,

                                    Sollicitoque gemens spargit ab ore juba             R!

                        Q uaestus adest magnus, nullum dant cymbala carme  N,

                                    Argutae maerent plectra canora lyr                    AE.

                        U ngvibus Eumenidum jacet ardua Buccina Verb           I,

            25                    HAQUINUS, mortis cur ita saevit ago  N?

                        I nfesto mortis jacet atrae stratus ab ict              V,

                                    Qui docuit populum dogmata sancta De            I.

                        N onne opus est fletu? quoniam immutabilis ordO

                                    Is manet, ut flectat fata severa nihi                     L?

            30        V ivaces Musae perfundunt imbribus or             A,

                                    Et merito citharae doctaque nabla silen  T.

                        S ic rigidae mortis cadimus vah! falce sever                   A,

                                    In Mundo nobis mansio nulla mane                    T.

                        A st quamvis versat rigida Mors omnia sorte                  E,

            35                    Ille pie in Christo vivit ovatque tame                  N.

                        M aesto quid prodest lacrumas effundere cord  E?

                                    Proh! cito transit Homo, vah! cita vita fugi         T.

                        B ulla, vapor, pulvis, glacies, ros, plena venen    I,

                                    Haec vita est, Solis victa calore ros                   A;

            40        E st contra in coelis honor haud jucundior unqua            M,

                                    Ac voce aeternum tollere ad astra Deu  M.

                        R aptim Morta licet contriverit hunc cito mors    U

                                    Caetibus Angelicis mixtus ovatque tameN.

                        N unc igitur gemitus soboles orbata Parent                    E

            45                    Sistas, in coelis vivit amore Pate                        R.

                        I n Christo faelix claudit qui fata suprem             A

                                    Tollit ad astra Deum pectore, voce, man            V.

                        PRINTZIUS exultans agit inter sydera coel                   I

                                    Cunctaque sub pedibus gaudia vana vide           T.

            50        Linquens contemptae ruitura mapalia fert                       AE

                                    Nunc canit excelso Carmina grata                     DEO.

 

III.

Luctus Filj ob denatum Parentem.

 

                        AH! Nunc funerea mea Musa recincta cupresso,

                                    Luctisonis fundit verba ligata modis,

                        Pulsaque flebilibus resonant mea barbita nervis,

            55                    Et chelys illepido perstrepit icta sono.

                        Namque ego dilecti spoliatus amore parentis,

                                    Nunc didici charum quid sit habere patrem.

                        Nam sua nemo prius novit, quam perdidit illa

                                    Quae bona possedit, Plautus ut ipse refert.

            60        O dolor! O maeror!  res o gravis! o grave vulnus!

                                    Discessit Genitor, spes mea, vita, decus.

                        Ante meos oculos Patris heu! morientis imago,

                                    Errat et immemorem non sinit esse sui.

                        Mensa mihi tristis, paries, conclavia, lectus,

            65                    Quorsum flecto gradum nil nisi luctus adest.

                        O dolor! O maeror! o res gravis! o grave vulnus!

                                    Quo me transversum sors inimica trahis!

                        Sed mihi solamen manet alta mente repostum,[17]

                                    Rebus in adversis quod medicina mea est.

            70        Ossa Patris quamvis terrae contantur arenae

                                    Non tamen in nihilum credo redire queunt;

                        Ultima lux sed cum perituro iluxerit orbi

                                    Ecce tubae surgent vivificata sono.

                        Interea viduae pupillorumque patrone

            75                    Mecum Matre fove, protege, CHRISTE, precor.

 

'Eteo kai ¹merÒsticon.

 

                        SeptIMa UbI obsCVro LVX FebrVa ConstItIt ortV,

                                    PRINTZIVS In CoeLIs teCta saCrata petIt.[18]

 

IV.

Sonsens Klagan öffwer Fadrens dödh.

 

1.

                        Echo I diupa Dalar

                             gif ifron tigh stort Skall/

          80      När jagh min Sårg uthtaalar/

                             öfwer min Faders Fall:

                      Wäter Tårar mitt Brödh

                             uthi min stora Nödh/

                   hwem ähr then migh hughswalar

          85                min Fader ähr nudödh.

 

2.

                   Migh tillra Tårar strijda/

                                  hwart uth jagh monde see/

                   ähr ey annatt än Qwijda/

                             Hiärtans ångest och Wee/

          90      Dagar och Nätter långh/

                             siungar jagh Klago-Sångh/

                      att nu min Fader blijda

                             wandrat haar Wärdßend Sángh.

 

3.

                   När the tijender onda

          95                migh utur Swea Land/

                   tillhanda komma monde/

                                  till then Lijfländsche Strand/

                   Att Döden medh sin Skaar/

                             min Fader röfwat haar/

          100     giorde thee migh stor’ wända/

                             fijk Sárger paar widh haar.

 

4.

                        Wente migh sá förnimma/

                             att alt Tingh stodo wäll/

                   män men annat befinna/

105              ach Orätt och Oställ!

          Dödh ähr nu Fadren tin/

                        woro tijender min/

          ach! Heeta Tárar rinna

                   och tilldra aff min Kin.

 

5.

          110     Doch weet jagh till min Wánda/

                             stoor Tröst utaf Gudz Ordh/

                      man skall igen upstánda/

                             blir ey i swarta Jordh/

                   Och in i Himmels högd/

          115              till glädie Lust och Frögd/

                   medh all Gudz Barn imgánga/

                                  tijt ähr mitt Hierta bögdh.

 

6.

                   Gudh the sina städz agar/

                             spijkar medh Tárars Brödh/

          120     och mánga sárge Dagar/

                             för theras syndar snödh/

                      Doch äfter hiertans Wee/

                             monde han them betet/

                   när honom sá behagar/

          125              frögd och hugswalelse.

 

7.

                   Nu! Gudh min Fader kära

                                  trösta mit Sárga modh/

                   och wärdes migh beskära/

                             hwadh migh pá thenna Jordh/

          130     ähr nyttigdt; HErre blidh/

                             tagh bort min Guck ock och Qwijdh/

                      titt hälga Nampn till ähra/

                             thet ähr min dagligh ijdh.

 

8.

                        Och när som jagh skall lända/

          135              hädan af thenna öö/

                   wärdes tin Nádh migh fända/

                                  att jagh má saligh döö/

                   Och war migh JEsu näst/

                             tu som min Frällsar äst

          140     uti min sidsta ända

                             thet begärar jagh mäst.

 

9.

                        Att jagh i tina Händer

                             uti min sidsta Nödh/

                   min Siäl medh Trona sänder/

          145              när kämpa Lijk och Dödh/

                   Och sá saghtmodeligh

                                  insompna Gudi tigh/

                   och medh thee helge Englar/

                             Frögdas Ewinnerligh.

 

10.

          150     Pá hwadh sätt tigh behagar/

                             medh Krigh áller Krankheet/

                   jagh skall ända min Dagar/

                             ähr jagh altid beredh/

                   Anten pá Siö ellr Sandh/

          155              när/ ällerfiärran Landh/

                   pá tigh jagh altidh lijkar

                                  wärdes taga min Andh.

 

V.

HAQUINUS AMBERNI PRINTZIUS, Vestro-Gothia Svecus,

quondam Pastor in Kinnewed Vigilantissimus, nunc beatissimus.

Per Anagramma, in quo Defunctus et vidua colloquuntur.

D. Vera me toga vestit Dn. Zebaoth, V. Quinam?

D. Christus, nonne KIRSTIN una vides? quin angelus sim.

V. is et ibis ovans cum prius pius.[19]

 

                        D. Ecce toga Dominus vera me Zebaoth ipse

                                    Vestit. V. Die quinam? D. Christus. V. is ipsa salus.

            160      D. Nonne vides una KIRSTIN svavissima conjunx;

                                    Angelus ut Christo consociatus eam.

                        Soepe sinistra cava praedicit ab ilice cornix

                                    Et garrit falsum devia carmen avis.

                        Hosce feras casus, quaeso, patienter acerbos,

            165                  Justus enim judex praemia Jova dabit.

                        V. una quin tecum sim juncta per omnia, posco,

                                    Nunc is et ibis ovans cum prius ipse pius.

                        D.HIC  IaCeo  HaqVInVs  DIVInI  BVCCIna  VerbI,

                                    At  faVste  teneo  LVCIDa  regna. VaLe.[20]

 

40. Adr: Andreas Erici Windbergius – Aut: Ambernus Printzius (In octo libros Physic. Aristot. perˆ tÁj fusikÁj ¢kro£sewj,  sive de naturali auscultatione disputatio trigesima prima, continens nobiliores notas et quaestiones cap. 10. et 11. lib. 4. a text 87. usque ad text. 108. Quam in Regia Academia Dorpatensi /.../ proponit et publicae disputationi subjicit Johannes Erici Stregnensis, /.../ respondente Andrea Erici Windbergio, /.../ die < > Januar. 1649. Dorpati Livonorum, 1649: J. Vogelius)

H, [Tartu UB]

GRATULATIO

ANDREAS ERICI WINDBERGIUS SUDERMANNUS.

Per duplex Anag.

VINCIS, BREVI ERIS MAGNUS; EN RUDERA! DANDUS.

ARDUUS IN REBUS DANDIS, AERE REGNUM VINCIS.

 

                        Sedulus ut Miles vitam sub Marte profundit,

                                    Atque exsangvis humi laesus ab ense jacet.

                        Sic Sophiae studiis nunquam tu fraena remittis,

                                    Qui tuus ecce labor praemia opima dabit.

            5          Vincis, erisque brevi magnus; rudera en! cito dandus

                                    Hinc sacris: Animos Nectare pasce pio.

                        Arduus in rebus dandis, mox aëre sacro

                                    Sacrum Tu Regnum vincis; Amice Vale.

Praestantissimo et Doctissimo Dn. Respondenti,

Amico suo infucato, ita vovebat

AMBERNUS PRINTZIUS,

WestGothia Svecus.

 



[1] carentia S : carentiam corr

[2] daturam S : datam corr

[3] atrum / Africus, et vastis involvit mole procellis interp. S : atrum, / Africus et vastis involvit mole procellis corr

[4] cunctos  S : iunctos corr

[5] reportas  S : repostas corr; repostas pro repositas metri causa

[6] rura S : iura corr

[7] Anagramma non recte constructum.

[8] Chronositchon annum 1649 exhibens

[9] Eteostichon annum 1649 exhibens

[10] Idem 1636.14; 1643.21; 1644.4; 1645.13; 1646.4; 1647.17; 1648.13; cum variatione 1648.12; cf. 1641.11; 1642.19-20.

[11] Idem 1636.25; 1643.46-47; 1644.15; 1645.47; 1646.19; 1647.37; 1648.25.

[12] Textus corruptus U

[13] Margo deest U

[14] Margo deest U

[15] Chronodistichon annum 1649 exhibens

[16] Eteostichon annum 1649 exhibens

[17] repostum pro repositum edd metri causa

[18] Eteostichon annum 1649 exhibens

[19] Anagramma non recte constructum

[20] Distichon annum 1649 exhibens